وقف از مباحث اساسی دینی شیعه‌ها میباشد که کاربردهای فراوانی داراست و به نوعی ابزاری برای نگهبانی از قشرها خاص و محروم و همینطور قضیه ای برای تقویت دولت اسلامی میباشد. وقف از مجال فرستاده اسلام(ص) بوده میباشد که فعلا هر اثرها آن در مدینه جانور میباشد. همینطور اهل بیت (س) نیز در این مورد کوشه بوده اند که احادیث و پیشنهاد های متعددی وجود داراست.
وقف در ضابطه در معنای حبس عین محصول و تسبیل منافع آن میباشد. حبس مسجد سجاد مشهد محصول در معنای پرهیز از نقل و جابجایی آن فرآورده میباشد که معلوم میشود منافع این کالا در چه مسیر و موضوعاتی صرف میگردد.
هر که متاع را وقف می نماید واقف نامیده می گردد. طبق ضابطه مدنی واقف می بایست صاحب آن کالا باشد و تا صاحب نباشد و مالکیت احراز نشود وقف شکل نمی گیرد. متاسفانه ما در همین مورد پرونده های متعددی را در سالهای قبل مشاهده کردیم که کسانی آمده اند بخشی از زمینی را وقف کرده اند و خودشان را واقف قلمداد کرده، موردها مصرف منافع را هم معلوم کرده و گاهی بخشی از سود را هم به خودش تخصیص داده اند. در حالیکه این در اصل فسخ میباشد زیرا مالکیت احراز نشده میباشد. گاهی بعد از نظارت هایی که گردیده مشخص و معلوم شده که فرآورده وابسته به یک شخصیت حقیقی و واقعی و یا این که حقوقی بوده میباشد و تبعا هر که مالک فرآورده وجود ندارد نمی تواند آن را وقف نماید زیرا در وقف مالکیت شرط میباشد.
شرط دوم وقف این میباشد که واقف خلال مالکیت، اهلیت هم داشته باشد. برای مثال بخشی از زمینی که وابسته به یک فرد حقیقی و واقعی یا این که شماره تلفن مسجد سجاد مشهد حقوقی میباشد، به مسجد تخصیص داده گردیده و سایر هم دکان ساخته میباشد و منفعتی بوجود آمده میباشد که ابعاد مشخص و معلوم شد‌ه‌است که واقف اصولا صاحب و مالک نبوده میباشد.
ائمه جماعات و کارگزاران مسجد بایستی اعتنا نمایند در شرایطی‌که کسی میخواهد مالی را وقف نماید آغاز می بایست مالکیت آن کالا احراز گردد که شاهد پرونده ها و پروسه رسمی نباشیم.
نکته دیگر اینکه واقف یا این که خودش میتواند متولی وقف باشد یا این که کسی را متولی بداند. قبض و اقباض آدرس مسجد سجاد مشهد شرط وقف میباشد. او‌لین نکته اینکه تا موقوفه قبض نشده میباشد قادر است طبق ضابطه از وقف عدول کرد یعنی می اقتدار کسی را به وقف وارد کرد، کسی را بیرون کرد و یا این که اصولا قیدش را زد. از جمله واقف فلان نفر را تحت عنوان متولی معرفی نموده است، در اینجا تا وقتی که موقوفه به قبض متولی نرسیده باشد قادر است شخص دیگری و یا این که خودش را تحت عنوان متولی قلمداد نماید.
البته در‌حالتی که قبض فیس دهد عدول ممکن وجود ندارد. موردی بود که واقف ملکی را تحت عنوان وقف رزرو مسجد سجاد مشهد در لحاظ گرفته بود و خودش را متولی قلمداد کرده و در پی منصرف گردیده بود، در اینجا ضابطه میگوید زیرا قبض و اقباض انجام شده میباشد نمی قدرت از موقوفه عدول کرد.
نکته ای که اهل یک محل مسجد می بایست در لحاظ داشته باشند این میباشد که در صورتی شخصی خواست ملکی را وقف مسجد نماید توصیه میشود که با هماهنگی دفتر کار حقوقی راءس بازرسی به کارها مساجد این فعالیت شکل گیرد.
امام زادگان شاهزاده عبدالله و شاهزاده رقیه خاتون