عمر آتشكده آمل
عمر اين بناي تاريخي به زماني ساسانيان ميبرسد. با دقت مسجد سجاد مشهد به اينكه اين سازه در حین عمرش دستخوش رویدادها طبيعي، جوي و اقليمي گردیدهاست، بنابراين تغییراتی در ظواهر آن صورت گرفته میباشد. اين سازه اکنون با ويژگيهاي خاص معماري شبيه به بناهاي قرن نهم هجري قمري میباشد. به لحاظ ميبرسد اين سازه آغاز آتشكده چهار طاقي زماني ساساني بوده میباشد. بعد به آرامگاه تبديل گردیدهاست. در اين مكان، قبر شمس آل نبی از فقهاي قرن نهم هجري قمري میباشد.
حرم شمس آل فرستاده آمل
ولی چهارتاقها آتشخانههاي ساسانی الهام قسمت مقابر عهد و پیمان اسلامی میباشند. سوابقي ایجاد کرد چهارتاقها و بقبههاي دکوری بر مزار شهدا و بزرگان تا قرن چهارم هجري نيز بر ميخواهد شد. پزشک محمد مهربان پیرنیا اين سازه را بنایی با معماری پارتی ( اشکانی- ساسانی) ذكر مینماید. وي با دقت به مدل معماری آن، اساس اساسی اين سازه را به زمان قبل از اسلام و استارت عصر اسلامی ميداند. البته اين سازه در قرن نهم هجری قمري کاربری آرامگاه پیدا نموده است. فارغ از رزرو مسجد سجاد مشهد آن که دخل و تصرف چندانی در مدل معماری آن تولید خواهد شد. بناي سابق الذکر در سال ۱۳۵۴با شمارهي ۱۰۵۷ در فهرست اثرها ملي به تصویب رسیده میباشد. همچنين حریم آن نیز در سال ۱۳۸۴ مصوب میباشد.
ویژگی ها حرم شمس آل فرستاده
اين آرامگاه با پلان چهار گوش و با گنبد رک ساخته گردیدهاست. گنبد رک اين مقبره در سال ۱۲۲۲ هجري قمري ريزش كرده میباشد. اين آتشكده در چهار جهت جغرافيايي گشوده بود. سه درگاه آن در طی فرصت بسته شدهاست و درگاه دیگر، صرفا ورودي آن میباشد.
آتشکده آمل
در كتاب بناهاي آرامگاهي، بقعه شمس آل نبی چنين توصيف شدهاست: اين آرامگاه برجي، چهار ضلعي میباشد كه با آجري سازه گردیدهاست. ارتفاع هر ضلع از خارج اين سازه ۴.۴۵ و از درون ۲.۹۲ متر میباشد. بر روي هر یك از ضلعهاي چهارگانه اين بناي تاريخي با ارزش یک طاقنما با یک فریم مستطیل در ذیل تیزه قوس سازه گردیدهاست. در کادرهاي سابق الذکر ارکان تزئینی مانند كاشیكاري و کتیبه نویسی انجام یافته میباشد.
مسافت مابین گلوی طاق و سقف (گيلو) به طور فرو رفته میباشد و نماي آتشكده را از وضعیت يكنواختي در آورده میباشد. در مسافت فی مابین گیلو و گردن گنبد، سه ستون قطاربندي آجري به طور هلالي، قاشقي و تيغهاي در سه آدرس مسجد سجاد مشهد رديف مقرنسكاري گردیده است. در مقرنس رديف دوم كاشيهاي سبز تعبيه گردیده بود. امروزه اثري از آنان نمانده میباشد. بر روي مقرنس، بعداز يك رديف خشت كاري، هشت وجهي گنبد سازه شدهاست. در چهار ضلع هشت وجهي، چهار وسعت مثلثي شكل خشت مکان گرفته میباشد. آنگاه گنبد هرمي روي آن واقع گردیده است.
نشانی بقاع شمس آل پیامبر
اين بناي تاريخي در بلوار بهشتی، خیابان شماره تلفن مسجد سجاد مشهد فرهنگ و تمدن و تفکر ۴۹، در محلهي تحت بازار در شهر آمل واقع شدهاست.
عمر آتشكده آمل
عمر اين بناي تاريخي به زماني ساسانيان ميبرسد. با دقت مسجد سجاد مشهد به اينكه اين سازه در حین عمرش دستخوش رویدادها طبيعي، جوي و اقليمي گردیدهاست، بنابراين تغییراتی در ظواهر آن صورت گرفته میباشد. اين سازه اکنون با ويژگيهاي خاص معماري شبيه به بناهاي قرن نهم هجري قمري میباشد. به لحاظ ميبرسد اين سازه آغاز آتشكده چهار طاقي زماني ساساني بوده میباشد. بعد به آرامگاه تبديل گردیدهاست. در اين مكان، قبر شمس آل نبی از فقهاي قرن نهم هجري قمري میباشد.
حرم شمس آل فرستاده آمل
ولی چهارتاقها آتشخانههاي ساسانی الهام قسمت مقابر عهد و پیمان اسلامی میباشند. سوابقي ایجاد کرد چهارتاقها و بقبههاي دکوری بر مزار شهدا و بزرگان تا قرن چهارم هجري نيز بر ميخواهد شد. پزشک محمد مهربان پیرنیا اين سازه را بنایی با معماری پارتی ( اشکانی- ساسانی) ذكر مینماید. وي با دقت به مدل معماری آن، اساس اساسی اين سازه را به زمان قبل از اسلام و استارت عصر اسلامی ميداند. البته اين سازه در قرن نهم هجری قمري کاربری آرامگاه پیدا نموده است. فارغ از رزرو مسجد سجاد مشهد آن که دخل و تصرف چندانی در مدل معماری آن تولید خواهد شد. بناي سابق الذکر در سال ۱۳۵۴با شمارهي ۱۰۵۷ در فهرست اثرها ملي به تصویب رسیده میباشد. همچنين حریم آن نیز در سال ۱۳۸۴ مصوب میباشد.
ویژگی ها حرم شمس آل فرستاده
اين آرامگاه با پلان چهار گوش و با گنبد رک ساخته گردیدهاست. گنبد رک اين مقبره در سال ۱۲۲۲ هجري قمري ريزش كرده میباشد. اين آتشكده در چهار جهت جغرافيايي گشوده بود. سه درگاه آن در طی فرصت بسته شدهاست و درگاه دیگر، صرفا ورودي آن میباشد.
آتشکده آمل
در كتاب بناهاي آرامگاهي، بقعه شمس آل نبی چنين توصيف شدهاست: اين آرامگاه برجي، چهار ضلعي میباشد كه با آجري سازه گردیدهاست. ارتفاع هر ضلع از خارج اين سازه ۴.۴۵ و از درون ۲.۹۲ متر میباشد. بر روي هر یك از ضلعهاي چهارگانه اين بناي تاريخي با ارزش یک طاقنما با یک فریم مستطیل در ذیل تیزه قوس سازه گردیدهاست. در کادرهاي سابق الذکر ارکان تزئینی مانند كاشیكاري و کتیبه نویسی انجام یافته میباشد.
مسافت مابین گلوی طاق و سقف (گيلو) به طور فرو رفته میباشد و نماي آتشكده را از وضعیت يكنواختي در آورده میباشد. در مسافت فی مابین گیلو و گردن گنبد، سه ستون قطاربندي آجري به طور هلالي، قاشقي و تيغهاي در سه آدرس مسجد سجاد مشهد رديف مقرنسكاري گردیده است. در مقرنس رديف دوم كاشيهاي سبز تعبيه گردیده بود. امروزه اثري از آنان نمانده میباشد. بر روي مقرنس، بعداز يك رديف خشت كاري، هشت وجهي گنبد سازه شدهاست. در چهار ضلع هشت وجهي، چهار وسعت مثلثي شكل خشت مکان گرفته میباشد. آنگاه گنبد هرمي روي آن واقع گردیده است.
نشانی بقاع شمس آل پیامبر
اين بناي تاريخي در بلوار بهشتی، خیابان شماره تلفن مسجد سجاد مشهد فرهنگ و تمدن و تفکر ۴۹، در محلهي تحت بازار در شهر آمل واقع شدهاست.